ความหมายที่แท้จริงของคำว่าการศึกษาคืออะไรกันแน่

วันก่อนได้มีโอกาสถกเถียงกับเพื่อนกลุ่มที่สนิทกันมากๆ

เราคุยไปจนเข้าสู่เรื่องการตัดสินบุคคลจากภายนอก

เราคุยกันไปจนถึงเรื่องของคุณภาพสังคมของเรา

เราบอก เราโทษ

นู่นนี่

เราโทษ ครอบครัว เราโทษ การบังคับใช้กฎหมาย

ผมบอกกับเพื่อนๆ ผมว่าที่เราเป็นแบบนี้ ประเทศชาติเรามาถึงจุดนี้

เพราะพลเมืองของเรา "ไร้การศึกษา" หรือ "ไม่มีการศึกษา"

เพื่อนผมบอกว่า

ขาดการศึกษาอะไร คนในเมืองใหญ่การศึกษาสูงทั้งนั้น

ผมอธิบายต่อไปว่าคำว่า "การศึกษา" ของผมหมายถึงเรื่องของวิธีคิดด้วย

ไม่ได้หมายถึงองค์ความรู้แค่อย่างเดียว

คนมีการศึกษาของผม คือคนที่มีองค์ความรู้ โดยคำนึงถึงผู้อื่นด้วย

ดำรงชีวิตอย่างมีองค์ความรู้ และปฏิบัติตัวเป็นคนดีต่อคนอื่นๆ ด้วย

จึงเอานิยามของคำว่าการศึกษาที่ผมเคยอ่านเจอจากซักที่มาอ้างอิงตรงนี้ครับ

หม่อมหลวง ปิ่น มาลากุล ปูชนียบุคคลทางการศึกษาคนสำคัญของไทย

กล่าวไว้ว่า

"การศึกษา คือ ความเจริญงอกงาม"

motto นี้เป็นึคติพจน์ของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒด้วย

ผมว่าประโยคนี้อธิบายได้อย่างเหมาะสมสั้นและชัดเจน

ดังนั้น เวลาถูกใครด่า ไร้การศึกษา อย่าได้ไปเถียงเขาว่า เราจบการศึกษาสูงนะครับ

การศึกษาในระดับต่างๆ นอกเหนือจากองค์ความรู้ที่ได้แล้ว

เรื่องของการบ่มให้คนกลายเป็นคนดีของสังคมก็เป็นภาระหน้าที่ที่สำคัญ

อย่างแรกวัดผลไม่ยากครับ เราสอบเอาได้

บ้านนี้เมืองนี้มีมาตรฐานการสอบมากมาย

ได้เกรดดี แปลว่าคุณมีการศึกษาระดับดีกึ่งหนึ่ง

ส่วนอย่างหลังวัดผลยังไงดีครับ???

ดังนั้นคำว่าสังคมไร้การศึกษาของผม คือสังคมที่มีแต่คนเก่งครับ

เป็นสังคมที่เน้นการวัดผลการศึกษาที่เกรดและองค์ความรู้ที่เขามี

แต่หลงลืมการสร้างบุคคลที่ตระหนักถึงคุณค่าของผู้อื่น

ว่าเราควรปฏิบัติต่อผู้อื่น ในแบบที่เราคาดหวังว่าจะได้รับการปฏิบัติจากเขาเหล่านั้น

ซึ่งผมก็เข้าใจทุกคน

normal mode ของเราคือการเห็นแก่ตัวก่อน

เขาไม่ผิด เขาแค่เข้า normal mode เท่านั้น

แต่ถ้าเราฝึกดูตัวเอง เราจะออกจาก normal mode 

และสร้างสังคมที่ดีขึ้นได้

ฝึกออกจาก normal mode กันนะครับ :)